Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрі 2025 жылғы 25 ақпандағы бұйрығымен педагогтерді аттестаттау қағидалары мен шарттарына өзгерістер енгізді, деп хабарлайды Zakon.kz. Атап айтқанда, қағидалар жаңа редакцияда берілген.
Педагогтерді, әдіскерлерді, білім беру ұйымдарының басшыларының орынбасарларын, әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) қызметкерлерін аттестаттау кемінде бес жылда бір рет өткізіледі. Білім беру ұйымдарының бірінші басшылары аттестаттаудан үш жылда бір рет өтеді.
Педагогтер, әдіскерлер, бірінші басшылар, білім беру ұйымдары мен әдістемелік кабинеттердің (орталықтардың) басшылары мен орынбасарлары біліктілік санатын беру немесе растау үшін өтініш негізінде біліктілік бағалаудан, ОЗП-дан (педагогтің білімін бағалау), сондай-ақ қызмет нәтижелерін кешенді талдамалық қорытындылаудан өтеді.
Педагогикалық немесе тиісті бейін бойынша кәсіби білімі бар немесе тиісті біліктілік берілген қайта даярлау құжаты бар педагогтердің аттестаттауы кәсіби стандартқа және біліктілік сипаттамаларына сәйкес жүргізіледі. Біліктілік категориялары мынадай ретпен беріледі:
«Педагог» санатына өтініш берген жағдайда:
«Педагог-стажер» санаты — педагогикалық өтілі бір жылдан кем емес тұлғаларға;
5 жылдан артық емес үзілістен кейін педагогикалық қызметке қайта кіріскен, тиісті бейін бойынша кемінде бір жыл еңбек өтілі бар;
республикадан тыс жерлерде мамандығы бойынша оқудан (тәжірибеден) өткен тұлғаларға;
тиісті бейін бойынша педагогтік қызмет атқарып, ТМД және басқа шетелдерден келген тұлғаларға.
Олардың кәсіби құзыреттері төмендегідей болуы тиіс:
- оқу пәнінің мазмұнын, педагогика мен психологияның заманауи тәсілдерін біледі,
- жоспарлау жүргізеді, оқытудың түрлі әдістерін, стратегияларын, бағалау құралдарын меңгерген,
- сабақ/іс-шараны оқу үдерісінің қағидаттарына сәйкес ұйымдастырады,
- білім беру ұйымы деңгейіндегі іс-шараларға қатысады,
- ата-аналарға оқу нәтижелері туралы ақпарат береді,
- кәсіби дамудың жеке қажеттіліктерін анықтайды,
- қауіпсіз және қолайлы білім беру ортасының нормаларын сақтайды.
Сонымен қатар педагог-модератор, педагог-эксперт, педагог-зерттеуші, педагог-шебер санаттарына арналған талаптар белгіленген.
Біліктілік санаты педагогтерге атқарып отырған лауазымы бойынша беріледі.
Бір жыл өткен соң «педагог-стажер» «педагог» санатын алу үшін ұйымның бірінші басшысына өтініш береді және бұл ретте аттестаттау рәсімі жүргізілмейді. Бірінші басшы 5 жұмыс күні ішінде бұйрық шығарады.
Егер әдістемелік кабинет (орталық) жеке заңды тұлға болып табылмаса, онда бірінші басшы мен орынбасар аттестаттаудан әдістемелік кабинет әдіскері ретінде өтеді.
Дипломда көрсетілген мамандық бір болса, санат негізгі лауазымы бойынша беріледі. Негізгі лауазым бойынша берілген санат сол мамандыққа кіретін басқа пәндерге де таралады.
ТжКБ ұйымдары педагогтерінің санаты бейіні немесе лауазымы бойынша беріледі.
Егер педагог жоғары оқу орындары мен ТжКБ ұйымдарында мамандар дайындалмайтын пәндерді оқытса, онда оның бұрын алған санаты сақталады.
Бірінші басшы, орынбасар, әдістемелік кабинет қызметкерлері алғашқы аттестаттауда ОЗП және қызмет нәтижелерін кешенді талдау негізінде кезексіз санат ала алады.
Ал кейінгі аттестаттау санаттардың реттілігі бойынша жүргізіледі.
Аттестаттау комиссиялары әр оқу жылының 1 қыркүйегіне дейін құрылымдарда құрылады.
Педагогтің білімін бағалау (ОЗП)
ОЗП құрамына кіретін тест тапсырмалары:
Дошкольные педагоги:
- «Профильдік әдістемелер, мектепке дейінгі педагогика және психология» – 50 сұрақ.
Бастауыш сынып педагогтері:
- «Пәндік білім» – 50 сұрақ.
Негізгі және жалпы орта білім педагогтері:
- «Пәндік білім» – 50 сұрақ.
Қосымша білім беру педагогтері:
- «Педагогика негіздері» – 50 сұрақ.
Арнайы ұйым педагогтері, психологтар, әлеуметтік педагогтар және т.б.:
- «Педагогика және психология негіздері» – 50 сұрақ.
ТжКБ ұйымдары:
- Пәндік білім – 50 сұрақ.
Бірінші басшылар:
- «Қазақстан Республикасы заңнамасы және білім саласындағы НҚА» – 60 сұрақ.
Әдіскерлер:
- «Әдістеме, заңнама» – 50 сұрақ.
Порогтық баллдар
- «Педагог-стажер/педагог» – 50%
- «Педагог-модератор» – 60%
- «Педагог-эксперт» – 70%
- «Педагог-зерттеуші» – 80%
- «Педагог-шебер» – 90%
- Басшылар үшін – 70%
ОЗП уақыты
- Педагогтерге — 80 минут
- Математика, физика, химия, информатика пәні педагогтеріне — 125 минут
- Басшылар мен әдіскерлерге — 90 минут
- Мүмкіндігі шектеулі тұлғаларға — +40 минут
Төлем тәртібі
- Жоспарлы аттестаттауда — жылына 1 рет тегін, одан кейін — ақылы
- Досрочная аттестация — жылына 1 рет тегін
- Тәжірибесіз педагогтер үшін — 1 рет тегін
- Пробное тестирование — ақылы
Кейбір жағдайларда ОЗП тапсырылмайды
- 30 жылдан көп еңбек өтілі бар педагогтер
- «Педагог-модератор» санатын бұрынғы «бірінші»/«жоғары» санат негізінде растау
- «Педагог-зерттеуші» және «педагог-шебер» санаттарын қатарынан 2 рет растау
